شهادت امام علی النقی الهادی (ع)
امام علی النقی علیه>السلام از ذی القعده سال ۲۲۰ قمری که پدر بزرگوارش حضرت امام محمدتقی علیه>السلام معروف به جوادالائمه علیه>السلام به شهادت رسید، بنا به وصیت آن حضرت مقام منیع امامت را بر عهده گرفت. گفتنی است، هنگامی که امام هادی علیه>السلام مقام امامت را بر عهده گرفت، از عمر شریفش بیش از هشت سال و پنج ماه نگذشته بود و وی به مانند پدر ارجمندش در سنین کودکی به این مقام عظیم نایل آمد.
امام علی>النقی علیه>السلام در ایام امامت خویش با خلافت شش تن از خلفای بنی>عباس معاصر بود و آنان عبارت بودند از: معتصم، واثق، متوکل، منتصر، مستعین و معتز.
رفتار این عده از خلفای عباسی با امام علی>النقی علیه>السلام متفاوت بود. برخی رفتار خصمانه و برخی دیگر رفتار متعادل>تری اعمال می>نمودند ولی همه آنان، در غصب خلافت و نادیده گرفتن حقوق امامت هم>رأی و هم>نظر بودند. در میان آن>ها متوکل عباسی (دهمین خلیفه عباسیان) بیش از همه نسبت به اهل بیت علیهم>السلام و خاندان امامت و علویان صاحب نام دشمنی می>ورزید و از هر راه ممکن در صدد اذیت و آزار آنان برمی>آمد و حتی نسبت به درگذشتگان اهل بیت علیهم>السلام نیز عقده>گشایی می>کرد و دستور می>داد که قبور امامان معصوم علیهم>السلام به ویژه قبر مطهر ابا عبدالله الحسین علیه>السلام و خانه>های مجاور آن را خراب کرده و زمین>های کربلا را شخم زده و زراعت نمایند.(۲)
وی در سال ۲۴۳ قمری، امام علی>النقی علیه>السلام را از مدینه منوره به سامرا فراخواند و آن حضرت را برای همیشه از موطن اصلی وی و اجداد طاهرینش دور نمود.(۳) تنها منتصر عباسی (یازدهمین خلیفه عباسیان) پس از ترور و هلاکت پدرش متوکل در ایام کوتاه مدت خلافت خویش، نیکی>های در خور توجهی به علویان و وابستگان به خاندان رسالت و امامت نمود که در برابر آزار و اذیت>های بی>حد و حساب سایر خلفای عباسی قابل جبران نمی>باشد.
امام علی>النقی علیه>السلام به مدت یازده سال در سامرا (پایتخت عباسیان) و در محله عسکر (منطقه مسکونی نظامیان) به حالت تبعید زندگی نمود و در این مدت، تحت مراقبت و نظارت دستگاه امنیتی خلافت قرار داشت و از تماس با دوستان و یاران خویش محروم بود. سرانجام در سوم رجب و یا به روایتی در ۲۵ جمادی الثانی سال ۲۵۴ قمری در ایام خلافت معتز عباسی به وسیله معتمد عباسی برادر خلیفه وقت، مسموم و در آن غریبه سرا به شهادت رسید.
به هنگام شهادت آن امام همام، جز فرزندش امام حسن عسکری علیه>السلام کسی در بالینش حاضر نبود. امام حسن عسکری علیه>السلام در ماتم پدر بزرگوارش بسیار گریست و گریبان درید و خود متوجه غسل، کفن و دفن آن حضرت گردید. برخی از نادانان و یا متعصبان به امام حسن عسکری علیه>السلام خرده گرفته که چرا وی گریبانش را درید.
آن حضرت به آنان پاسخ داد: شما چه می>دانید از احکام دین خدا؟ حضرت موسی بن عمران علیه>السلام در ماتم برادرش هارون علیه>السلام گریبان چاک زد.(۴)
از امام هادی علیه>السلام تشییع جنازه باشکوهی به عمل آمد. دوستداران اهل بیت علیه>السلام، فقها، قضات، دبیران، امیران و حتی بزرگان دربار خلافت در تشییع جنازه مطهر وی شرکت کرده و وی را در یکی از حجره>های خانه>اش دفن نمودند.(۵)
هم اکنون قبر شریفش به همراه قبر مطهر فرزندش امام حسن عسکری علیه>السلام و قبر خواهرش حکیمه خاتون دختر امام جواد علیه>السلام و قبر نرگس خاتون مادر امام زمان علیه>السلام در یک ضریح مقدس قرار دارد و در شهر سامرا، مزار شیعیان و دوستداران اهل بیت علیهم>السلام می>باشد.